Mình quay bước ngỡ ngàng thêm một cuộc tình bước sang trankiem tra hoa don tien dien
Trần Kiêm Đoàn Mạn đàm về “BÚN” Bún chưa phải chỉ đơn thuần là một món ăn truyền thống lịch sử của Huế, nhưng đối với người Huế, bún còn là 1 phần lối sống “Kiểu Huế”. đẳng cấp Huế là nghèo nhưng vẫn sang, vui rộn rã mà vẫn man mác buồn, xung quanh mặt phẳng lặng mà <…>
Bún bò Huế – trần Kiêm Đoàn — dòng sông cũMạn đàm về “BÚN”
Bún không phải chỉ đối chọi thuần là 1 món ăn truyền thống lâu đời của Huế, nhưng đối với người Huế, bún còn là một phần lối sinh sống “Kiểu Huế”. Loại Huế là nghèo mà lại vẫn sang, vui rộn ràng mà vẫn man mác buồn, ngoại trừ mặt phẳng lặng mà trong thâm tâm dậy sóng, ko soi bóng bản thân trong gương nhưng mà soi bóng mình trong hai con mắt của bạn thương, bè bạn, buôn bản giềng. Người ngọai quốc như ông Foulon cũng nhấn xét về sự việc mâu thuẫn của Huế: “Tóc tang cười cợt nụ, vui tươi thở than!”(Lê Văn lấn dịch).
Bạn đang xem: Mình quay bước ngỡ ngàng thêm một cuộc tình bước sang trankiem tra hoa don tien dien
Huế xích míc từ buổi mới vào đời, đài các từ ngày mới có tên. Tên khu đất thì nhỏ tuổi như nốt loài ruồi son: Ô, Rí, Huế… mà tên fan lại dài lướt thướt như mái đầu mây nhiều năm chấm gót: Công Tằng Tôn phái nữ Thị Sông Hương, Nguyễn Khoa Hoàng Thành, Tôn Thất Quỳnh Phương… Huế thừa trầm lặng với chật như loại bể cạn mà yêu cầu chứa hồ hết tâm hồn bão nổi sông hồ, nên dân Huế ngoài mặt hiền đức mà trong lòng nuôi nấng những bờ bến viễn xứ, chuẩn bị phản kháng và rực lửa tranh đấu “dấy loạn” như Lục Vân Tiên đi ra ngoài đường thấy câu hỏi bất bởi chẳng tha. Dòng dấy loạn bão liệt nhưng đề xuất thơ cùng lý tưởng vượt đà của các tâm hồn lãng mạn kiểu Huế chỉ tạo cho Huế thành khu đất dấy nghĩa nhưng tất yêu nuôi mập Huế thành địa thế căn cứ địa, chiến quần thể như Tân Sở, tía Lòng. Xưa vua Hàm Nghi và vua Duy Tân chỉ có những phút huy hoàng và thốt nhiên tắt sinh hoạt Huế, nhằm rồi suốt canh thâu le lói ngơi nghỉ phương nào.
Tô bún trườn Huế cũng chính là một biểu lộ của văn hóa Huế do đây cũng là một trong sự “dấy nghĩa” trong truyền thống cuội nguồn nấu nạp năng lượng khi cho bò nổi heo chìm trong cùng một nồi, xáo trộn hai đặc điểm mâu thuẩn “bò nấu ăn thì teo, heo làm bếp thì nở” thành tiện thể hài hòa. Huế đã sử dụng sả để “chuyên trị” thịt trườn chứ không cần sử dụng ngủ vị hương để chuyên trị như truyền thống nhiều năm ở trung quốc và miền Bắc. Sơn bún Huế mang hưong vị “rất Huế” nhằm mà cảm giác và hưởng thụ như cảm thấy và trải nghiệm mùi khói sóng chiều tối trên sông Hương. Tự nhiên và thoải mái như: “Nó ngon thì tại nó ngon. Có ông xã thì buộc phải nuôi con, thờ chồng”. Mẫu dễ giận nhất của tín đồ Huế là “mình cảm thấy…” mà lại không yêu cầu lý luận. Bởi vậy, ngoài ra càng đem lý tính để phân tích các món nạp năng lượng Huế, loại hiểu về hương vị thực tế càng xoải cánh cất cánh xa…
Bún bò Huế. Ai sống xa nghe như thể Huế là vùng đất thổ sản của bò, giống miền nam bộ Mỹ Texas. Thật ra, tìm một trại bò trên khu đất Huế cũng khó như search lá Diêu Bông của Hoàng Cầm. Sơn bún trườn Huế cũng chính là phản ánh cái tham vọng thu bé dại của người Huế vì mong mỏi dùng loại “lượng” số lượng giới hạn để đạt mức cái “phẩm” vô cùng. Bởi vậy, quanh đó những cấu tạo từ chất cay chua ngọt bùi của nai lưng gian, tô bún Huế còn được “nêm” thêm không ít gia vị vô hình của cái tâm khinh suất và cái linh của thực trạng Bà Bún.
Suốt cả thời thơ ấu, tôi sống sinh sống làng, quanh năm chỉ gồm “Đây xóm nghèo quê tôi lúc nắng lên…” là đẹp nhất.
Hàng năm, sau cơ hội Tết, fan trong xã lại bắt đầu chuẩn bị lễ đầu năm. Mẹ tôi lễ vào trong ngày 19 tháng giêng nhằm kịp ngày trăng tròn đi coi giò gà và dự lễ tế Bà Bún tại làng mạc Vân Cù.
Mỗi năm, tôi được ăn bún không ít lần nhưng mà hai lần quan trọng nhất và ngon tuyệt nhất là trong ngày lễ đầu nămcủa bà mẹ tôi cùng trong ngày lễ hội tế Bà Bún tại Vân Cù.
Làm sao tôi quên được những buổi sớm hai mươi tháng giêng. Từ sáng sủa tinh mơ còn rét cóng, bà mẹ tôi đã cảnh giác nhúng cỗ giò gà khô queo trong sơn rượu trắng, gói trên giấy tờ bổi, lâm râm nguyện cầu rồi chuẩn bị lên con đường bói quẻ đầu năm.. Tôi là nam nhi út, cần được thương tuyệt nhất nhà và thường bị điện thoại tư vấn là “cái đuôi của mạ” vì mẹ tôi đi đâu tôi cũng lon ton dòi chạy theo.
Sau vụ coi giò gà tận nơi thầy Kiên ở Hương cần thì khía cạnh trời đang lên thừa đọt tre. Người mẹ tôi thường xuyên cuộc hành hương thơm cuốc bộ đầu xuân năm mới về thôn Vân Cù. Từ bỏ Hương phải về Vân cù phải sang 1 cánh đồng lúa rộng, tôi yêu cầu chạy lúp xúp theo mẹ mướt mồ hôi, mặc dù trời mon giêng bên trên quê tôi lạnh mang đến nỗi “giêng hai cắn tay không ra máu!”. Sau nầy tôi bỗng khám phá ra thêm một kín đáo về dòng ngọn hoàn hảo của bún xáo Vân quay trong ngày lễ Bà Bún 1 phần cũng là vì cánh đồng trống nầy vày vượt qua mang lại được dặm ngôi trường thiên lý nầy thì cái bụng đã trống trơn.
Muốn kể đến Bún trườn Huế thì nhớ là trước hết phải nói tới con bún, do tô bún là 1 tổng hợp hài hòa và hợp lý giữa con bún với nước bún. Thiếu một trong hai là nhắc như gồm Adam mà không có Eva, có Phạm Lãi cơ mà thiếu Tây Thi! Và, nói tới con bún Huế thì cần thiết không nhắc tới chiếc nôi của bún là thôn Vân Cù. Thôn Vân Cù nằm bên cạnh sông Bồ, là dòng sông ăn thông cùng với sông hương thơm qua nhánh sông Đào. Vân Cù phương pháp Huế chừng 10 cây số về phía Tây Bắc. Tự xưa, Vân tảo là lò bún tập thể cung ứng bún cho cả Huế, thừa Thiên, ra tới Quảng Trị và tất cả khi vào mang lại Quảng Nam, Đà Nẵng. đa số người xóm Vân Cù mặc dù sống về nghề nông nhưng ai ai cũng có lò bún trong nhà.
Cũng như không ít nghề bằng tay thủ công khác ngơi nghỉ Huế như nghề Thợ Rèn sinh hoạt Làng hiền đức Lương, nghề Đan Thúng Mủng ngơi nghỉ làng tình nhân La, nghề Thợ rubi ở thôn Kế Môn, nghề Nuôi Tằm ở làng Dương Sơn, nghề Chằm Nón ngơi nghỉ làng hương thơm Cần, nghề Đan Nôi Bội ở làng Liễu Hạ, nghề gạch men Ngói ở làng phái mạnh Thanh… nghề làm Bún sống làng Vân xoay là một các bước làm ăn truyền thống và khác biệt riêng của từng nhà phân phối gia đình vào làng, tất cả tính cách phụ thân truyền bé nối tự đời nầy mệnh chung khác. Toàn bộ dây chuyền sản xuất phần đa làm thủ công với những cơ chế thô sơ, nhưng lại thành phẩm hay đạt mang đến mức tinh nhuệ mà bạn khác làng cạnh tranh lòng bắt trước nổi.
Thủy tổ của nghề làm bún tại Vân Cù là 1 trong những bà, tục call là Bà Bún. Thời gian đã xoá nhòa danh sách của không ít người muôn năm cũ cần chẳng còn ai nhớ tên thật của Bà Bún. Giữa những câu chuyện dân gian truyền miệng về cuộc đời của Bà Bún, tôi còn lưu giữ mãi chuyện kể của bác bỏ Cửu Am với người mẹ tôi rằng:
Vào một thời xa nhấp lên xuống xa lơ, lúc có những người Đàng ko kể theo chân chúa Tiên Nguyễn Hoàng vào phái mạnh lập nghiệp, có một tổ người đến định cư vào vùng phần đông Tháp Chàm cổ điển đã đổ nát phải sau nầy có tên là thôn Cổ Tháp, thuộc huyên hương thơm Điền. Trong số đó bao gồm một người thanh nữ đẹp, chắc rằng cũng mắt lá răm, môi cắn chỉ, má lúm đồng tiền… cần rất được nhiều người thích chuộng. Trong những khi mọi tín đồ chuyên sống bởi nghề canh tác làm cho ruộng thì người thiếu nữ nầy miệt mài chuyên nghề có tác dụng bún. Bún cô bé ngon quá tuyệt vì phụ nữ xinh vượt mà tạo cho bao người ăn uống quên cả con đường về. Rượu ko say bún say bắt đầu ngại… do vậy nên không ít người dân ganh tỵ. Rồi một đi dạo dân vào vùng bị mất mùa tiếp tục 3 năm. Fan ta cúng, tế ước thần linh cứu giúp. Gặp cơ hội nầy, kẻ xấu bụng tung tin rằng, mất mùa là do thần linh la rầy phạt vị Cô Bún vẫn đem gạo là “hạt ngọc của Trời, phơi mao ngậm sữa” ra mà lại ngâm, mà chà, mà xát, mà nghiến nát ra để làm bún. Gắng là bên nông bước đầu nổi giận. Hội Đồng Thị Tộc của xóm họp bàn và sai khiến cho Cô Bún buộc phải bỏ nghề làm bún hay sẽ bị trục xuất ra khỏi làng, tuy vậy Cô Bún quyết trống mái với nghề nên đồng ý ra đi.
Vì bản chất hiền lương với thuần hậu đề xuất Cô Bún được làng ban ân chất nhận được chọn lựa hướng đi và cử năm người thanh niên vượt trội nhất trong làng theo áp tải. Mỗi bạn trẻ sẽ cõng chiếc cối đá có tác dụng bún của cô ý đi một khoảng đuờng cho tới khi mệt mát sức thì người khác tới thay cho tới hết tín đồ thứ năm là vùng đất bắt đầu của Cô Bún. Cứ thế, đoàn người đi về phía Đông cặp theo sông nhân tình không nghỉ. Nơi người trai làng trang bị năm khuỵu xuống với dòng cối đá bên trên vai là buôn bản Vân tảo sau nầy. Khu vực đây đang trở thành “đất lành chim đậu” cho Bà Bún lập nghiệp và truyền nghề làm cho bún đời đời qua bao nhiêu biến cố kỉnh thăng trầm của tổ quốc và dân tộc.
Người ta thường xuyên ví von “mềm như bún” nhưng cái mềm Đông Phương lại là cái dẻo dai bền vững để sống bám dính trên bước con đường vạn dặm. Thân gái dặm trường, Bà Bún vẫn vượt Hoành đánh vào Huế. Chim sẽ về núi, Bà sẽ về dất nhưng mà Bún Huế vẫn còn đó tươi rói với dương gian như có bạn đã hát nửa chơi, nửa thiệt: “Hoành sơn nhất tè chim về cội. Vạn đại dung thân đọi bún bò”.
Một “xưởng bún” nổi bật ở buôn bản Vân tảo thường gồm 1 cái xay nhằm xay bột, một chiếc cối bao gồm chày đạp, lò đun nấu , chảo lớn, rây bột, khuôn bún và một số trong những dụng vắt để khuấy, vớt, đong, đựng bột và bún trong từng chặng đường sản xuất.
Từ hột gạo măng tơ vươn lên là ra nhỏ bún nuột cũng phải đề nghị đến bàn tay, không phép mầu mà lại cũng phải khôn khéo và nên cù, của bà tiên lao động. Tua bún bước đầu từ hột gạo. Gạo trắng ngâm nước lạnh lẽo qua đêm sẽ “mục” ra cùng được rước xay xuất xắc giã nhuyễn thành bột. Tiếp theo, bột gạo được “rây” để lọc ra phần mịn nhất tinh bột của gạo. Bột gạo nguyên chất được rưới nước sôi nhằm nhồi thành một khối bột call là “trái bột”. Trái bột gạo được nấu cho chín sơ, rồi vớt ra cùng đem trộn cùng với bột lọc theo tỷ lệ cứ 30 lon gạo (khoảng 10 ki-lô), trộn với 2 ki-lô bột lọc. Tổng thích hợp bột gạo và bột thanh lọc nầy lại được giã, trộn cực kỳ nhuyễn cho tới khi trái bột đạt mức mức “vừa đai, vừa đẻo” là đuợc. Giai đoạn sau cuối là khối bột quyến rũ và mềm mại và mềm nhũn được chuyển vào khuôn bún. Dưới sức ép, hầu hết đường bột tuôn ra theo lỗ đục sẵn dưới đáy khuôn bún, lâm vào cảnh nồi nước sôi và chín thành bún. Bún được vớt ra, xả sạch với nước rét và sẵn sàng chuẩn bị để ăn.
Bún từ bỏ nó đã là 1 món nạp năng lượng thanh đạm của tín đồ Huế, độc nhất vô nhị là vùng quê. Bún Vân Cù được làm ra dưới ba hình thức: Bún con, bún lá và bún mớ.
Bún con hay bún vắt là 1 trong lọn bún quấn lại cùng với nhau, dài vừa vắt tay như cuộn chỉ thêu, rất thuận lợi cho việc nạp năng lượng uống đơn giản và dễ dàng và đạm tệ bạc trên nương, kế bên đồng, giữa đường. Chỉ việc một chút nước mắm ớt cùng năm, bảy con bún thay thì bác bỏ nông phu trên đường về, chị chủ quán rộn ràng tấp nập giữa chợ, em bán hàng rong lang thang… rất có thể tay cầm nhỏ bún chấm vào nước mắm ăn ngon lành ngay trên “hiện trường” vừa ngon miệng, vừa nóng lòng, vừa khỏi không cẩn thận công việc.
Bún lá là một trong lớp bún trải trên lá chuối tươi, cuộn tròn cỡ bởi cái bánh tráng trung bình. Bún trắng nổi bên trên lá xanh sở hữu vẻ đẹp mắt trinh nguyên đề nghị vừa bắt mắt, vừa bắt miệng. Bún lá hay là đơn vị chức năng bún cho cá nhân và gia đình: mọi cá nhân một rá, mỗi lá một tô.
Bún mớ, còn được gọi là bún “ngảo” xuất xắc bún kí-lô. “Ngảo” là mẫu rổ bé dại thường cần sử dụng như một đối chọi vị đo lường và thống kê ở những vùng quê của Huế trong lúc “kí lô” là đối kháng vị giám sát mới lộ diện sau này. Bún mớ là bún sản xuất phổ thông với con số lớn để buôn bán, đổi chác trên thị trường.
Thật ra cả bố loại bún cơ phiên bản là giống nhau, đều có màu ngà đục lúc sống và white color trong khi đã luộc chín. Tín đồ ta thường dùng danh tự “bún tươi” để chỉ bún có trực tiếp ra từ bỏ lò cùng “bún luộc” nhằm chỉ bé bún được nấu cho chín từ bún khô. Con bún Huế điển hình có độ dẻo vừa phải, không “đai hoai” như bột lọc tuy vậy cũng ko bở rệt như bột gạo.
Thường người ta dùng đinh 3 phân ( khoảng chừng 1/8 inch) nhằm đục lỗ bay trong khuôn bún xuất xắc để ước lượng độ mập của bé bún. Trong thực tế, bún béo hay nhỏ tuổi là do bàn tay khéo léo của fan cầm “rây”. ý muốn sợi bún nhỏ, ngay trong khi những con bún sống đang chảy xuống nồi nước sôi nhằm thành bún chín, chỉ cần đưa cái khuôn đầy bột lên cao; mong muốn có nhỏ bún khổng lồ thì hạ khuôn xuống thấp. Bún nhỏ dại là bún kim để triển khai bún khô xuất xắc bún Tàu dùng nấu canh và bún to nhiều hơn là bún thô dùng làm xào trộn thức ăn trong số những dịp giỗ, Tết. Bún bé và bún lá thường biết đến ngon hơn chắc hẳn rằng vì được cung cấp đầu nước buộc phải láng lẩy và tươi tắn hơn: “Bún đầu nước thì ngon, bé đầu nước thì dở người (?)”.
Ngoài cơm và khoai sắn, nói theo một cách khác rằng, bún nói thông thường là món ăn truyền thống cuội nguồn được phổ biến rộng rãi nhất đối với người nước ta ở vào nước cũng giống như khắp năm châu. Các loại bún truyền thống khu vực miền bắc thì bao gồm bún riêu, bún thang, bún mộc, bún ốc… Bún tự Đàng quanh đó đã theo bước chân Nam tiến đi vào Đàng Trong, rồi chọn đất Thuận Hóa làm nơi nghỉ bước và đâm chồi nẩy lộc thành bún Huế. Bún Huế với nhiều loại, mỗi loại có một lịch sử hào hùng và tính chất rất dị khác nhau: Bún nước mắm, bún mắm nêm, bún giấm nuốc, bún riêu, bún xáo, bún măng, bún giết mổ nướng, bún chả tôm, bún bò, bún giò… và bún bò giò heo. Bún trườn Huế, có nghĩa là bún bò giò heo rất được yêu thích và phổ biến nhất.
Theo thời gian và không gian, bún trườn Huế có những lúc và có nơi chỉ còn là một cái tên dẫu vậy phẩm chất, đặc tính, hương thơm vị… đã hoàn toàn biến đổi. Nhiều người vẫn tần mần tự hỏi, chần chừ tô bún trườn Huế thời vua Gia Long lên ngôi năm 1802 cùng tô bún thời vua Bảo Đại thoái trào năm 1954 tất cả gì không giống nhau trong cung đình và bên cạnh phố chợ. Tất cả điều cụ thể là khách nạp năng lượng bún Huế sẽ cảm thấy tô bún An Hoà khác hẳn tô bún An Cựu, khu vực nầy gồm thêm lát chả, nơi kia có thêm miếng huyết, chỗ nọ bao gồm chút rau thơm và chuối cây xắt mỏng mảnh lơ thơ. Càng đi xa, tô bún làm việc Đà Nẵng không giống tô bún dùng Gòn; sơn bún Huế Ca-li không giống xa tô bún Huế Texas.
Trước 1975, tôi bao gồm một fan ông bà con, quê nghỉ ngơi làng Lương Quán, Nguyệt Biều. Mọi tín đồ kêu ông là “Ôn Tứ”, chắc rằng vì ông có tác dụng quan tứ phẩm của triều đình. Cứ một năm vài bố lần, ông không nên tôi chở qua cung An Định để vấn an “Đức Từ”, chính là bà tự Cung, thân mẫu của cựu hoàng Bảo Đại. “Ôn Tứ” tuổi bên trên 70 mà vẫn còn đấy đẹp lão như 1 tiên ông với domain authority dẻ hồng hào và tóc trắng như mây, nhưng hễ cứ những lần tôi khen ông là ông lại nói với giọng nửa như trường đoản cú hào, nửa như ân năn:
– Ôn sinh sống thọ đó là tại trời đày do tội phạm thượng, dám ăn đồ ăn của vua!
Ai cũng biết thuở trước, ông là bạn hầu cận thân tín của vua Bảo Đại từ vn qua mang đến Pháp. Tôi nghe lạ, hỏi ông, ông giải thích:
– Ngài Ngự làm cho vua, tuy vậy là người Tây học. Ngài xử sự công bình và lịch sự với tất cả mọi người. Hồi còn nghỉ ngơi trong Đại Nội, thường xuyên có các cận thần tốt hoàng thân quốc phù hợp nấu đủ món đánh hào hải vị dâng lên Ngài ăn uống khuya. Ngài nhận, nhưng tiếp đến sợ bị mập phải Ngài cứ chuyển hết cho ôn ăn. Nhỏ coi, ôn ăn uống hoài cao lương mỹ vị của hoàng đế, “tội to” như ráng mà Trời ko phạt răng được!
Trong phần nhiều lần ngồi đợi ông vấn an đức từ Cung, trong chiếc mát lạnh lẽo thâm u của cung An Định, tôi có dịp nghe các cuộc mạn đàm của giới gần cận cung đình về những món nạp năng lượng Huế nhưng giới quý tộc quan liêu tâm. Bún bò Huế vẫn thường xuyên được nhắc tới nhiều nhất. Đặc biệt là hội thi nấu các thức nạp năng lượng đem ra đấu xảo tại chợ tết Gia Lạc có từ thời Minh Mạng, bởi Định Viễn Công Nguyễn Phước Bình, bé thứ tư của vua Gia Long lập ra. Chợ Gia Lạc nằm giữa chợ Mai cùng chợ nam giới Phổ thời nay và cũng là vùng đất tất cả Tùng Thiện Vương cùng Tuy LýVương, nhị vị hoàng thân nghệ sĩ đang vang láng một thời. Thuở đầu chợ chỉ mở ra cho những người vào thân nhân che đệ, sau thấy đông vui hấp dẫn, dân hay trong vùng ở kề bên như Dương Nổ, nam Phổ, nuốm Lại, Ngọc Anh… tìm tới và cũng rất được các ông vua bà chúa cho vào tham gia bán buôn và tổ chức những trò chơi. Thường niên đến ngày 23 mon Chạp, chợ Mai đông buổi sáng sớm và chợ phái nam Phổ đông buổi chiều để nhịn nhường chỗ cho chợ Gia Lạc tưng bừng vui hội Tết. Đông vui và nhộn nhịp nhất là trong cha ngày mồng một, mồng hai và mồng ba Tết Nguyên Đán. Đây là phiên chợ của hàng bé vua con cháu chúa, cơ mà đồng thời cũng mở rộng ra mang lại bàng dân thiên hạ đến vui Xuân. Theo tương truyền, trong một năm, món bún trườn giò heo của Mệ Lựu đang chiếm giải nhất và được phê là “Thập toàn. Ngũ đắc”. Thập toàn là mười diều hoàn thành của một món ăn ngon, đa phần như: ngọt ngào, thơm tho, đậm đà, ngã dưỡng, tinh khiết, bắt mắt, khéo chọn, khéo tay, khéo nấu, khéo bày, bún bò Huế còn được nhận xét cao là vì tính chất dân dã và càng nhiều trong bá tính: số đông người ai ai cũng biết được, ai ai cũng ăn được, ai cũng nấu được, ai ai cũng tìm được vật tư ngay tại địa phương, người nào cũng có thể tất cả dịp download được (ngũ đắc). Phải chăng vì bún bò giò heo cũng mang tính chất truyền thống dân gian như bánh chưng, bánh dày thuở trước.
Nếu gặp gỡ một người Huế nào đó ở vào lứa tuổi trung niên hoặc già hơn cơ mà hỏi thăm ráng nào mới thật là bún trườn Huế cùng bún trườn nơi mô nghỉ ngơi Huế là ngon nhất, chắc chắn rằng sẽ tất cả hơn chín mươi xác suất trả lời là, “bún bò Mụ Rớt”.
“Bún bò Mụ Rớt tất cả nêm sâm nhung quế phụ vô tuyệt răng nhưng mà ngon dữ rứa?”. Một lần nào đó đã có người tò mò lên tiếng. Rồi cũng có thể có người đáp lại, “Có chi mô, mụ Rớt cũng ra chợ Đông cha mua rau, tải thịt như mình tuy nhiên mụ làm bếp ngon vì có hoa tay”. Hoa tay? Hoa tay của ông đồ Vũ Đình Liên là nhằm thảo hầu hết nét chữ như long bay, phượng múa, tuy thế hoa tay của mụ Rớt là để nấu hầu như tô bún bò thanh nhã, ngọt ngào và lắng đọng “ăn ngậm mà lại nghe”.
Chừ ri hỉ…!
Cứ tưởng tượng mình vẫn ở Huế.
Vừa ngủ dậy sau giấc mộng trưa, 1 trong các buổi trưa lần chần ở thời nào, 1 trong các buổi trưa nhè vơi trong ca dao, có cu gáy với bướm tiến thưởng nữa chứ… Và, gồm tiếng ve đất cuối mùa kêu sau vườn mà lại nghe như xa lắc. Nắng xế cuối mùa của Huế thường phai như color tóc muối tiêu. Rồi có tiếng xe đạp của ai đó phanh lại trước sân, tía bốn thằng bạn thân rủ nhau đi nạp năng lượng bún. Tuyến phố Chi Lăng dẫn về Gia Hội chen giữa hai hàng phố cũ cùng với những tòa nhà xưa loại Tàu pha một căn hai chái, cột mệ cột bé đề huề trông thâm nám nghiêm mà lại thấp bé nhỏ một giải pháp tội tình. Trước khi rẽ qua đuờng Ngự Viên đi ngang “mả ông trạng” sau sống lưng chùa Diệu Đế, hãy xịt lại 1 căn nhà dãy phố bên phải: Đó là tiệm bún bò Mụ Rớt. Huế làm ăn uống theo lối “hữu xạ tự nhiên và thoải mái hương”, không bảng hiệu, ko quảng cáo mà chỉ cần nghe tiếng tìm vào.
Khách vô tiệm tự nhiên và thoải mái và âm thầm như lép lại bến đò. Cứ tra cứu bàn làm sao trống, ngồi xuống trên dòng ghế đẩu không tồn tại chỗ dựa lưng, ngó một nháng bâng quơ fan quen và bạn lạ, sẽ sở hữu được người hỏi:
– Mấy o, mấy cậu thời bún chi?
Khách chỉ gồm lựa lựa chọn giữa bún khô cùng bún nước:
– Dạ, cho mấy tô bún nước.
Lát sau, mấy đánh bún bò giò heo bốc khói, hương thơm thơm lan ra dìu dịu, được bưng ra bỏ lên trên bàn. Bún được làm bếp nướng từ bỏ sau bức tường chắn của hàng nhà ngang trông vào có vẻ phòng the hơn là bếp núc.
Tô bún bò Huế bắt đầu thoạt nhìn, dường như đạm bạc bẽo và lộng lẫy như cái áo dài phin white nõn nà. đánh bún chỉ to hơn bàn tay búp măng xoè ra một tí. Nước bún trong để lộ phần đa tép bún trắng nằm sóng soãi vươn lên mồm tô. Nước bún không mỡ màng, không xẩy ra vẩn đục vì chưng gia vị. Vài nháng ớt red color nhạt, quyện với dầu sả nổi đốm sao trên mặt tô không đậy được miếng giò heo búp, mỏng bằng nhì phần lóng tay. Miếng giò heo white ngả màu rubi với lớp domain authority mỏng, ôm khoanh thịt nạc cùng mảnh xương tròn trung tâm như nhụy hoa nằm đã mắt và mời gọi, nửa chìm nửa hở trong đánh bún. Bít mái đến tô bún là cha bốn lát bắp bò xắt mỏng, số đông lát trườn bắp với thớ thịt cứng ngắc nâu đỏ và phần nhiều đường vân kim cương nhạt của nạm, gầu, gân, sách.
Xem thêm: Xem Phim Đẳng Cấp Quý Cô 2, Xem Phim Đẳng Cấp Quý Cô Tập 16 Vietsub
Trên bàn đã bao gồm sẵn đũa tre, muỗng sành, nước mắm, ớt tương cùng rau hành chanh múi. Một dĩa nhỏ tuổi hành củ white phau cùng hành lá, rau củ thơm xanh mưót điểm thêm ngò ta xắt mỏng manh để rắc lên khía cạnh tô bún mang đến thêm nồng dịu hương vị. Rau hành của bún chưa phải là rau sống cuả phở, rau xanh chỉ nhập vai trò “nước hoa” mang đến tô bún. Bên trên một góc dĩa là quả ớt tươi xắt lát. Loại cay của ướt tươi là đậm đà, mọng nước, đủ sức khống chế gần như cao thủ ớt sẽ nếm đầy đủ vị giang hồ mà vẫn còn đấy thấy nhạt. Cạnh đó là dĩa ớt tương nhỏ xíu màu huyết dụ; ớt tương của bún trườn Mụ Rớt cũng rất được liệt vào hàng “gia vị bún trườn bắc đẩu”, chú ý thì bao gồm cái vẻ mượt như nhung với màu đỏ sẫm, điểm các hột ớt đá quý hoe nhưng lại nếm vào new biết rứa nào là mẫu “hiền” của Huế. Gắp một tí ớt tương đầu múi đũa cho vào tô là ớt thủng thẳng bung ra như nhụy hoa xung quanh nước bún. Hoa hồng thường sẽ có gai, yêu cầu nhụy hoa bún cũng làm cho biết bao fan cay giọt ngắn, giọt dài!
Cung biện pháp nêm đánh bún trước khi ăn cũng trình bày phần nào phong cách của tín đồ ăn. Vẻ e dè mong chờ của khách hàng mới, dáng khoan thai của giới đàng hoàng du, sự xông xáo của bạn đói bụng, cách thanh lịch của kẻ từng quen… là những thể hiện thường tình trước sơn bún.
Khi đang nêm xong, húp một muỗng nước bún khai vị để cảm thấy được chiếc chất ngọt thanh pha đủ mùi gia vị. Mùi sả, mùi ruốc, hương thơm xương hầm, hương thơm thịt luộc, mùi chanh, mùi rau, hương thơm tiêu hành nước mắm… đã biến hóa chất, sẽ quyện vào nhau chế tạo thành hương thơm bún bò bao gồm sức thu hút lạ lùng riêng biệt của nó. Miếng giò heo thanh nhã trong tô bún với lớp da mỏng dính có bìa domain authority úp quanh miếng thịt nạc như đài hoa chưa nở nên thường gọi là giò “búp”. Cắm miếng giò, đông đảo sợi thịt white vừa béo, vừa ngọt vẫn tồn tại thơm hương thơm thịt tươi new chín thanh thanh bốc hơi trên nhị cánh mũi. Gắp lát thịt trườn bắp. Lát giết mổ bò mỏng tanh với hầu hết đường gân, sứa thịt và viền mỡ thừa dòn tan giữa hai kẻ răng với vị ngọt mập miên man trên đầu lưỡi. Tô bún trườn Huế vơi dần dần nửa như thách thức, nửa như mời điện thoại tư vấn khách rằng, chưa cạn hết tô chưa gác đũa.
Tô bún bò Mụ Rớt được xem như là đặc trưng mang lại tô bún Huế là vì nó sẽ mang những nét đạm bạc và đối chọi giản. Có thể nói cái thanh của bún Huế ví như các nét đan thanh của tà áo trắng, tà áo dài mỏng manh manh cửa đóng then gài ngỡ như là tử cấm thành của phái nữ thần kinh, nhưng lại kín đáo đáo phô bày vừa đủ những nét xin xắn trên thân thể của tín đồ mặc. Fan mặc áo Kimono của Nhật chỉ việc một khuôn mặt đẹp, nhưng tín đồ mặc áo dài vn khó mà bịt dấu được đông đảo nét xinh xinh hay thô thiển của thân hình.. Cũng như như vậy, một tay thổi nấu bún “hạng lông” hoàn toàn có thể nấu một tô bún thập cẩm với lan tràn thịt thà rau củ cải rềnh rang như dòng áo Kimono, mà lại lại khó hoàn toàn có thể nấu một đánh “bún-bò-áo-trắng” mẫu mã Huế thoạt quan sát tưởng như là quá dễ dàng mà ẩn vệt lắm công phu.
Linh hồn của đánh bún trườn Huế là nước bún. Nước bún là nước được hầm từ bỏ xương heo, xương bò, gà tươi, và tất cả khi là cây, củ… Phần khó nhất trong việc nấu nước bún là giữ trộn nước trong, ngọt thanh, không mỡ màng, không lềnh bềnh gia vị. đa số “trường phái” bún bò khác biệt ở Huế hay dấu bí quyết nấu nước bún vừa trong vừa ngọt, dẫu vậy tất cả đều phải có điểm cơ phiên bản khá kiểu như nhau là biện pháp chọn xương hầm, giải pháp luộc tái rồi đổ nước đầu tiên, giải pháp vớt với lọai bỏ bọt thải đúng lúc, đúng điệu, hay là nguyên tố quyết định trình độ chuyên môn cao phải chăng của “tay nghề”.
Bún sợi thật sự là bún tươi, white ngà, tất cả độ dẻo với độ khủng vừa phải.Thịt heo trong đánh bún chỉ đơn giản và dễ dàng một lát giò gồm đủ da, đầy đủ nạc và xương. Giò luộc vừa chín, không thực sự lửa làm cong queo, mềm nhũn, thoang thoảng các gia vị vừa ăn; thơm tuy nhiên không mất mùi hương thịt heo nguyên thủy.Thịt trườn trong tô bún là trườn bắp luộc vừa chín, thái từng lát mỏng, xào vơi lại với vật dụng màu và né tránh tình trạng quá lửa có tác dụng “bò teo, heo nở”.
Gia vị nòng cốt của bún trườn Huế là sả, ruốc với ớt, nước mắm. Tinh chất dầu của cây sả bám mùi thơm khôn xiết nồng, đủ mạnh để làm trung hòa hương thơm ruốc và giúp cho mùi giết thịt trộn tiêu hành nước mắm trở nên dịu và ngào ngạt hơn. Dầu sả khối lượng nhẹ hơn dầu ngấn mỡ nên tạo nên nước bún nổi sao óng ánh, tránh khỏi những váng ngấn mỡ nặng nề hà làm cho tất cả những người ăn ái ngại. Một củ sả tươi bắt buộc chọn đoạn thân vừa thơm, vừa đa dạng mẫu mã tinh dầu. Đừng quên sả nơi bắt đầu nồng với chát, sả ngọn ít thơm cùng dễ tạo nên nước bún nhiễm greed color của lá.
Trong nồi bún, nếu sả ra quyết định cho hương thơm thì ruốc đưa ra quyết định cho vị. Ruốc buộc phải đánh loãng cùng thải hết hóa học bã. Ruốc nêm thời điểm nước còn lạnh để khỏi nặng mùi. Ruốc nêm đúng phân lượng sẽ tạo cho nước bún bao gồm vị ngọt đậm đà với mùi thơm phảng phất chất mắm muối thân thuộc của đồ ăn Việt Nam. Ruốc nêm thiếu, nước bún vẫn “ỏn”, tức thị lạt lẽo, yếu vị, thiếu hương thơm như nước ốc. Ruốc nêm thừa, nước bún sẽ “hăng”, nghĩa là vị nặng nề, không tỏa ngát quanh tô bún mà có vẻ như như chìm lỉm vào nồi nước bún.
Bên cạnh chuyên môn và kinh nghiệm của fan nấu, gia công bằng chất liệu cũng đóng góp một vai trò quan trọng cho hương vị của sơn bún Huế. Chẳng hạn như thịt heo nấu ăn bún Huế thường đem từ thịt con heo cỏ. Đó là kiểu như heo nhỏ nuôi bởi rau, chuối thổi nấu với cám gạo cốt nhằm vừa rước phân, vừa đem thịt. Heo càng béo càng dài ra cùng thịt rắn lại chứ không trở nên tân tiến “sồ sề” như giống heo mẹo nuôi trong kỹ nghệ mang thịt sau nầy. Giò heo cho nên vừa chắc, vừa thơm, vừa không nhiều mỡ. Giò heo lý tưởng mang lại tô bún là giò sau: “Nấu giò sau, lẫn nhau giò trước”.
Ngoài ra, rau xanh hành, gia vị… thường xuyên được những bà Huế nêm theo phong cách “luyện công” đề nghị mọi thứ phần nhiều được đo lường và tính toán chi li hoàn toản phân lượng yêu cầu thiết. Có dịp quan sát một bà Mỹ vào bếp với dáng kích rượu cồn như hy vọng nhảy “Disco” cùng với soong chảo, một bà phái mạnh nếm đồ ăn trên lò, miệng không tắt niềm vui vui sau câu cải lương mùi mẫn… new thấy được hình ảnh tay nỗ lực đũa, mắt đăm đăm, môi chút chíp nêm đi nếm lại như vẫn “truyền trọng tâm ấn” của một bà Huế trước nồi bún vẫn sôi là “thục cô bé thần kinh”. Bao gồm yếu tố địa phương, hoàn cảnh và tâm lý đã làm cho tô bún bò Huế trở nên ngon và khác biệt hơn vì chưng nó được chuẩn chỉnh bị, phục vụ và thưởng thức trong nút độ hoàn toản về lượng cũng giống như về phẩm.
Sự dễ dãi về yếu tố hoàn cảnh sinh hoạt và nhiều chủng loại về điều kiện vật chất có vẻ như như gồm một chức năng nghịch chiều đến tiến trình tạo nên cái vẻ thanh trang truyền thống của đánh bún trườn Huế. Bún trườn Huế càng tiến về phái nam càng đạt thêm thắt như tà áo trắng biến thành áo gấm cùng với phượng vẽ long thêu. Bún Huế chỉ việc vượt đèo Hải Vân vào Đà Nẵng là đang đổi khác: Tô béo hơn, mỡ thừa màng và thịt, gân, rau xanh hành nhiều hơn. Bún Huế tiến vào sài gòn thành đánh “phở bún” xe cộ lửa tàu cất cánh với nước béo, rau sống, giá chỉ sống, làm thịt chả ê hề. Bao gồm bún trườn Mụ Rớt Huế vào Nam cũng đã chuyển mình thành “bún bò Mụ Rớt nam Bộ”.
Bún trườn Huế càng được chiếu cố rộng thoải mái chừng nào, sự “sáng tạo” và biến chuyển thể càng nẩy mầm trăm hoa dua nở chừng đó. Đến nỗi, một bạn thích “khảo” về những món nạp năng lượng miền Trung vừa mới đây như ông Đinh Miên đã phải công bố “xóa óa” khi đề cập về bún trườn Huế trên Mỹ trong bài bác “Cơm Việt, Quê Người”: “Đi đâu cũng nghe bún trườn Huế thiết yếu gốc mà chần chừ gốc gì, bắt buộc gốc gì cũng đặng!” (Việt IX – 95). Ông Đinh Miên nằm trong về phe phái “chịu chơi” khi luận về bún Huế. Ông túa mở tiếp nhận sự chuyển mình của đánh bún với vẻ cười chòng ghẹo hồn nhiên như bạn đã biết là bắt buộc tắm hai lần trên cùng một giòng sông. Cũng đều có người hy vọng “ngồi lại bên cầu mến dĩ vãng” công bố cho rằng, lý do những món ăn truyền thống cuội nguồn của trái đất như Pizza của Ý, Kabob của bố Tư, Taco của Mễ, Kentucky Chicken Fried của Mỹ, Mì Triều Châu của Tàu… đi đâu cũng nghe và một hương vị, mà lại Bún trườn Huế lại sở hữu người nấu bếp Sở kẻ nêm Tần như vậy, sợ một ngày kia “mất giống” kiếm tìm đâu!? chắc rằng không ai vấn đáp được thắc mắc đó vày món ăn uống là một phần của văn hóa truyền thống mà nơi bắt đầu của văn hóa là bé người. Khi quốc gia và con bạn còn đó thì hổ hang gì tô bún đổi thay.
Những huyền thoại quanh sơn Bún bò Huế
Tuổi già của Huế thích hợp lui về sinh sống ẩn dật cùng với quê hương, gần gũi với bà con làng xóm cùng mồ mã tổ tiên, nhưng mà tuổi trẻ em lại thích bay xa tới phần đông phương trời mơ ước. Niềm ước mơ của một đứa trẻ béo lên sau lũy tre làng như tôi là làm sao được lên Huế học. Thành phố Huế cách làng tôi gần đầy một tiếng đi xe đạp nhưng so với tôi thời bé dại nó vừa thực vừa mộng như 1 vùng đất hứa. Bao gồm buổi chiều cầm đầu ngõ nhìn những người dân lên Huế mua hàng cùng với các mặt hàng gói vào giấy, trong hộp đầy color gọi là “đi Dinh bắt đầu về”, tôi ước đưa ra mình sẽ được lên Dinh.
Tuy không có quy định thành văn nhưng con đường duy nhất để được lên Dinh nạp năng lượng học đối với tuổi trẻ sinh hoạt làng như tôi là yêu cầu thi đậu “Càng Cua” (concours) trước đã, đó là kỳ thi tuyển học viên vào lớp đệ thất trường công mà trong toàn tỉnh vượt Thiên chỉ có tp Huế new có. Bà bầu tôi thường nhắn gởi: “ Chuyến ni mà bé thi đậu “càng cua”, cực mấy mạ cũng cố kỉnh lo cho nhỏ lên Dinh học”.
Mẹ tôi dắt tôi lên Huế nhì ngày trước khi thi “càng cua”, trải qua đi lại trước trường Hàm Nghi (ngày xưa là Quốc Tử Giám) nhiều lần mang lại quen đường đi nước bước. Tôi sinh hoạt lại công ty chị Quyến tôi chỗ đường Ô Hồ. Buổi sáng ngủ dậy, chị kêu gánh bún vào ăn điểm tâm.. Gánh bún õng ẹo trên song vai o gánh bún, bao gồm khói cùng hơi bốc nhè nhẹ bao quanh như một đầu sản phẩm xe lửa xuống đèo. Nghe chị đặt hàng, tôi có cảm hứng hơi là lạ:
– O múc mang lại tô “trung”, bún vừa, nước xắp xắp thôi. đến giò nạc búp, thêm cái ngoéo. Đổi tiết lấy trườn bắp xắt vô. Khoát giảm ớt màu, bỏ hành rau răm rươi rươi thôi, ớt tương nước mắm bỏ riêng…
Người chào bán bún chừng như đã quá không còn xa lạ với lối đặt đơn hàng rắc rối đó yêu cầu làm thinh múc bún. Nồi bún rét thân tròn, miệng uốn trông như chiếc lư đồng cổ không nắp không chân, đặt lên trên lò lửa riu riu đỏ. Tay o cầm cái vá cán dài, quây một vòng trong nồi bún với dáng tay vơi nhàng với điệu nghệ như cô vũ chị em Thái múa điệu cánh sen. Loại vá dừng nơi đâu trong nồi nước bún là “bắt” được ngay lập tức miếng thịt, miếng giò sẽ cần, đúng mực như ra-đa kiếm tìm thủy lôi.Một lát sau o bắt đầu hỏi:
– Ai ăn rứa?
Chị tôi vấn đáp một biện pháp hãnh diện:
– Thằng em tôi bên dưới làng lên ngơi nghỉ lại thi “càng cua”.
Tự nhiên o buôn bán bún coi cỗ quan tâm:
– Nì, nói chuyện vô duyên chơ học trò đi thi tránh việc ăn giò búp: búp hoài ko nở thì mần ăn chi nữa. Để tui múc cho một cặp giò ngoéo: ngoéo trước, ngoéo sau thì rớt đi tế bào được, thi đậu có thể nụi!
Chị tôi coi cỗ cảm động có mặt vì gặp được “Thầy”… bún, yêu cầu nhiệt liệt cỗ vũ ngay:
– May có o kể chớ ko thì khổ em tui rồi. Rứa! Múc ngoéo vô đi o!Thật tôi bất ngờ bún Huế “linh” như vậy, bắt buộc hôm đó ăn uống tô bún Huế mà cảm thấy trân trọng và bất tỉnh nhân sự ngây như uống rượu thánh.
Về làng, tôi thường nạp năng lượng bún với nước mắm ớt.. Bà mẹ tôi gồm mấy lu ruốc to bành ky để ở nhà dưới, nước mắm nhĩ trong cố nằm một tờ trên mặt. Đem lúa đổi rước bún thay hay bún lá, rồi múc nước mắm nam ngư nhĩ từ trong lu ruốc, ra vườn hái ớt xé vào. Bún tươi chấm với nước mắm nhĩ trộn thêm ớt trái mùa xuân ăn ngon “nhức răng”. Chế tạo đó, 1 năm đôi tía lần được ăn bún với nước xuýt lòng gà, làm thịt bò nên chú nhỏ xíu quê vào tôi đã và đang bằng lòng lắm với cuộc đời đầy đãi ngộ nầy rồi. Nay được ăn uống tô bún Huế với đa số thịt thà thơm phức, với bí quyết nấu bún công phu, giải pháp múc bún điệu nghệ… tạo nên tôi cảm thấy được “lây” cái văn minh quý phái cả của tín đồ thành phố.
Ngày đi thi, tôi dậy sớm trước lúc gà gáy lại, hồi hộp đợi trời sáng nhằm tới ngôi trường thi, nhưng trong thâm tâm cũng cảm giác thinh say đắm khi nghĩ mang lại tô bún Huế cùng với cặp giò ngoéo gồm lớp domain authority mềm mềm phủ bọc những thớ gân dòn rã như ăn ổi đỏ ở làng. Ngoài ra mới gồm hai buổi sáng trôi qua cơ mà tôi nghe như đã biết thành phố phường cám dỗ. Sáng sớm tôi nghe người mẹ tôi đàm đạo to nhỏ tuổi với chị tôi, rồi tiếp theo sau đó có người gánh gánh xôi vào trước hiên. Nhìn dĩa xôi đỗ xanh chấm muối bột mè bày ra trước mặt, tôi ban đầu hoang mang. Bà bầu tôi hối:
– Ráng ăn uống xôi đậu muối mè đi con!
Khi tôi nghêu ngán ngáp dài kêu mệt mỏi quá cùng muốn nạp năng lượng bún chứ xôi đậu, muối mè khô mát quá nuốt không vô, bà bầu tôi êm ả an ủi:
– nhỏ thi dứt rồi, ưng ăn bún cả gánh mạ cũng cho. Nhỏ di thi “càng cua” mà ăn bún vô trơn, nói trời ko nghe lỗ miệng, chớ nó truột di thì thi hỏng mất! ban đầu mấy cậu con thi bỏ ra hỏng nấy nguyên nhân là không nghe lời mệ ngoại, cứ dè ngày thi cử mà ăn uống bún ko kiêng cử cần thi trợt tuốt luốt, đề xuất xếp giấy tờ về quê đi cày. Chừ con gắng ăn xôi đậu, xôi muối mè dính mô cứng cáp nấy, trời mới cho nhỏ đậu.
Tôi rướn cổ nuốt đến hết dĩa xôi mè bởi thương bà bầu hơn là sợ thi trượt. Tới ngày treo bảng, nghe loa phát âm tên tuy thế tôi hoài nghi là bản thân đậu “càng cua” sản phẩm công nghệ nhì trường Hàm Nghi trong số hơn một nghìn thi sinh dự tuyển chọn và tất cả hai trăm trúng tuyển chọn năm đó.
Suốt một đời, tôi không làm sao quên được hình hình ảnh mẹ tôi với nhị hàng nước mắt vui tươi chảy nhiều năm trên song má phong trần vày lặn lội gian khổ nuôi con. Bà bầu tôi nói như đã núm được kín cuộc đời:
– Chộ chưa! nhỏ nghe lời mạ, ăn uống xôi đậu cần mới thi đậu. Còn thằng Tý thôn Bàu, thằng Rô buôn bản Cụt, Thằng Lúi lò rèn to khủng xắp nhì con, nghe nói từng đứa ăn uống hai tô bún để đi thi cần trượt tuốt luốt.
Tôi muốn nói cho bà bầu tôi biết bọn thằng Tý, thằng Rô, thằng Lúi… xuyên suốt cả mùa xuân trốn học, thu sách vở và giấy tờ trong lớp bụi tre lá ngà đầu xã đi chơi; trong những lúc tôi học tập thuộc cháo sách Sử ký của è Đinh, giải không còn 1000 bài toán đố của một đội Giáo Viên, đọc nhuyễn 50 chia sẻ Mẫu và trung tâm Hồn cao thượng của Hà Mai Anh… mặc dù vậy nghỉ sao tôi lại thôi, vì mẹ cũng có một khung trời riêng biệt của bà mẹ mà tôi chỉ dám núp sau áo bà mẹ để im im chiêm ngưỡng chứ không đủ can đảm thả cánh chim lý luận làm cho huyên náo size trời kia và có tác dụng mẹ bi thương lòng.
Từ đó sau này nầy, tôi thường ráng “cữ” nạp năng lượng bún mỗi lần có thi cử. Trong cả hơn 30 năm sau, khi tóc vẫn điểm bạc trên bước đường linh cảm ở quê người, có những lần đi thi chăm môn, đi phỏng vấn việc làm, đi thi tốt nghiệp vào trường đại học Mỹ, tôi vẫn “kiêng” nạp năng lượng bún dẫu vậy chỉ tìm cách né tránh âm thầm chứ không dám nói ra do sợ bị chọc quê. Thiệt ra, các lần đụng đến thi tuyển là tôi lại nhớ chị em đến quặn lòng, nên tôi cử ăn uống bún nhằm được chiếc cảm giác ấm cúng thiêng liêng như hôm kia mình đang xuất hiện mẹ thật gần.
Đến khi lên Huế học, những lịch sử một thời về bún bò Huế càng dường như mọc cành mọc lá chi chít hơn. Quả đât học trò cũng nhỏ tuổi bé với xinh xinh như thành phố. Vùng phía đằng sau trường Hàm Nghi của tôi là Viện bảo tàng và thánh địa Nguyễn Phước Tộc giỏi là Tôn Nhân Phủ. Bên đó đường là cửa Hiển Nhơn vào Đại Nội. Kế đó, tất cả hai trường âm nhạc nhất Huế, đó là trường non sông Âm Nhạc và Cao Đẳng Mỹ Thuật nhưng lũ học sinh nghịch ngợm của cửa hàng chúng tôi thường chọc mấy anh chị em sinh viên bằng phương pháp gọi là “Trường Kèn” với “Trường Cọ”. Sinh viên nhì trường Kèn rửa thường la cà ở quán coffe Tôn, địa điểm đó, thiệt ra chỉ là 1 trong những chiếc xe dạng hình xe sinh tố đặt mé trái trước Tôn Nhân Phủ vì chưng vợ ck bác Tôn đứng cung cấp bún bò và cà phê. Giới nghệ sĩ lang thang thường đàm đạo một cách công khai minh bạch rằng, ngày như thế nào vợ ông xã bác Tôn không gượng nhẹ nhau là ngày kia bún bò không ngon vì thiếu đi dòng “tinh thần hào sảng” của cặp vợ ông xã bác Tôn khi nấu nướng bún.
Giới nghệ thuật sĩ cafe Tôn còn đi xa hơn lúc kháo nhau rằng ví như lỡ rồi đây kia, lịch sử hào hùng thành thơ gửi họ lên có tác dụng lãnh tụ, thì họ sẽ đặt tên bé đưòng tự Vỹ Dạ lên Ga Huế là “Đường cơm Hến” và đường từ cầu an lành Cựu lên trên cầu Trường chi phí là “Đại Lộ Bún Bò” bởi vì mỗi buổi sáng tinh sương, dọc trên tuyến phố nầy bao gồm cả đoàn bún gánh khởi thủy từ An Cựu lan ra khắp tp Huế. Sương xanh đun nồi bún bay phơ phất trên tuyến đường như một sự mời hotline êm đềm: Bún bò An Cựu, cơm trắng hến Đò Cồn, trứng lộn Chợ Dinh, bánh canh nam Phổ… Cũng may tuyệt cũng buồn, lịch sử không yêu cầu là thơ đề xuất tuy Huế tất cả những con đường tình cảm có tên kỷ niệm cùng giai nhân bất thành văn như đường Hàng Me, con đường Áo Trắng, tuy nhiên vẫn chưa có tên đại lộ Bún Bò.
Bản thân tôi từ 1 vùng quê ruộng đồng lên thức giấc học, sau mấy năm học đòi văn hóa truyền thống Huế, cũng trở nên nhiễm bún bò rất nặng.. Tôi vẫn ưu tư nhiều về sự hiện diện của bún bò giò heo kể từ lúc làm quen với một cô mặt hàng xóm nhân ngày cô đi xe đạp, vạt áo nhiều năm tung bay phất chim cút và cuốn theo chiều gió cơ mà quấn vào vào giây “sên”, trong “ổ líp”. Tôi bèn ra tay cứu vớt khổn phò nguy gỡ áo em ra và luôn luôn nhớ bôi thêm dầu sên lên tay lên mặt tạo ra vẻ lẫm liệt, can trường. Thương hiệu cô là Mộng Hoàng, tất yếu có chiếc họ đi trước vô cùng thế gia vọng tộc. Chỉ mới cái tên thôi cũng đủ đổi mới tôi thành Trương Chi cạnh bên Mỵ Nương đi xe đạp mất rồi. ễ làng, tôi đi từ làng trong ra xóm bên cạnh để sưu tầm phần lớn tên giai nhân đẹp nhất thì cũng chỉ gồm có Nguyễn Thị Gái, è cổ Thị Chắt, Lê Thị Dẹp… đào đâu ra có Mộng, tất cả Hoàng.
Những buổi sáng, tôi cùng Hoàng vẫn đánh đấm xe đạp tuy vậy song phổ biến đường từ Thành Nội, qua mong Trường Tiền, rồi Hoàng vào Đồng Khánh cùng tôi vào Quốc Học. Đôi ba lần Hoàng con quay sang phía tôi cười, một phiến ớt màu bún trườn tí ti đỏ chói bên trong góc chiếc răng khểnh trắng nuột của Hoàng. Tự nhiên và thoải mái tôi cảm xúc hơi không đủ cái cảm hứng thanh bay khi quan sát sự hiện hữu vô duyên của ớt color nằm trên cái răng khểnh mềm dịu đã làm tôi bâng khuâng bao lần. Tôi lên tiếng, nhẹ nhàng như nắng, sợ làm vỡ tung những giọt sương cảm xúc long lanh. Rồi cả nhì đứa ngừng lại, đứng khuất phía sau gốc cây long não, tôi xé mảnh giấy trắng độc nhất trong tập vở học tập trò, vo lại thành que tăm và nín thở khêu chút ớt màu bún bò vô tình nằm chênh vênh không đúng chỗ. Nhì đứa nói bé dại như ngại mặt hàng long óc đứng nghe.. Hoàng vùng vằng hại tôi quan sát sâu hơn đáy mắt:
– Ngó dữ không tề, dị chết!
Tôi bày tỏ như vương vãi Tử Trực:
– Coi tề, không ngó chộ mô nhưng mà khêu!
Khi lên xe đạp đi tiếp, Hoàng phàn nàn, loại phàn nàn cơ mà tôi cho rằng đáng lẽ ra là một sự biết ơn:
– Me phiền dễ dàng sợ! Sáng tế bào cũng bắt Hoàng ăn uống bún trườn ớn phát hại luôn.
Cái “ớn vạc sợ” của Hoàng lại là chiếc ước mơ ngoài tầm tay của đám học trò nghèo như tôi. Cứ tưởng tượng mỗi buổi sáng, lúc trời Huế còn lành lạnh mà lại được ăn một sơn bún trườn giò heo, tất cả váng mỡ rubi mơ xẻ hồng bên trên mặt, nêm thêm một “múi đũa” ớt tương màu huyết dụ chắc chắn sẽ sáng mắt sáng lòng mà lại học một lưu giữ mười. đối với một chén bát cháo gạo với muối bột trắng của tôi hay là 1 chén cơm trắng chan chút nước mắm ớt của tụi chúng ta cùng hoàn cảnh ăn được điểm tâm trước khi đi học, thoải mái và tự nhiên một cảm giác hơi bi thiết buồn pha chút tủi thân lặng lẽ âm thầm dâng lên trong lòng. Bún trườn tự nó không có giai cấp, nhưng kẻ thống trị tự nó tất cả bún bò: Phận nghèo bấm bụng ở co. Giàu thời nem chả, bún bò giò heo!
Tuổi trẻ của Huế êm đềm với dễ hòa diệu sinh sống như giòng sông Hương. Tôi vẫn quên rất nhanh hình hình ảnh tô bún trườn của Hoàng và chén bát cháo gạo của tôi. Hai đứa chưa lúc nào dám nói yêu quý nhau cơ mà chỉ lửng lơ nói chuyện đã cùng “thương tuyến đường đi học”.. Mỗi cô gái Huế đều phải có một bà chúa trong hồn với mỗi cậu con trai Huế đều phải có một ông hoàng trong bụng. Bà chúa thì ưa thích sang nhưng mà ông hoàng thì ưa thích ngọt, do đó tôi đã nhẹ dạ nghe Hoàng dỗ ngọt mà gặp gỡ và hẹn hò lần đầu lên miếu Thiên Mụ với về ăn uống bún trườn Kim Long. Cửa hàng chúng tôi đã phạm vào hai điều buổi tối kỵ làm tan vỡ vạc bao nhiêu tình yêu đầu đẹp nhất như mơ của Huế: Đó là gặp gỡ và hẹn hò lần đầu không được lên miếu Thiên Mụ với không được nạp năng lượng bún. Đồi Linh Mụ là khu đất thần kinh, chỗ để chiêm bái chứ không hẳn là chỗ tính chuyện ân huệ hò hẹn. Cảm tình trai gái chớm mầm trên khu đất thánh thì sẽ không còn bén rễ trong thâm tâm người. Còn nạp năng lượng bún là trơn tru, không níu kéo như gừng cay muối hạt mặn, phải cuộc tình rồi cũng theo bún nhưng mà trôi đi! Rất rất có thể bà Linh Mụ đã nhìn thấy tôi và Hoàng hò hẹn, cho nên vì thế mới “xui” về Kim Long ăn uống bún. Do vậy, đề nghị tới Hè, Hoàng tạm biệt Đồng Khánh, chuyển sang Jeanne d’Arc để chuẩn bị đi Tây.
Kỷ niệm chia tay cũng êm đềm mà nhức buốt như các cơn mưa phùn mon Giêng của Huế. Hoàng gởi đến tôi cuốn sổ lưu bút bao gồm giấy pơ-luya color xanh, màu sắc trắng, màu sắc hồng; tất cả thắt nơ tím với câu thơ tiếng Tây quá thân thuộc với tuổi học tập trò của Huế ghi nắn nót ở trang đầu: “Partir, c’est mourir un peu!… Ra đi là chết trong thâm tâm một ít. Biết nói sao bây giờ?!”. Tôi là học trò ban B (Toán – Lý Hóa toàn ròn) nên trong đầu lúc nào cũng lùng bùng ròng đầy đủ đạo hàm cùng ẩn số của thầy è Tuệ với thầy Hồng Giũ Lưu. Huế lại là vùng đất ưa hò vay mượn trả. Đào đâu tạo ra chút văn vẻ man mác giống nòi tình nhưng mà đáp lại mang lại Hoàng đây. Tôi vứt cả việc đi trại Hè để núm đào đã cho ra dăm câu thơ còn nếu không “ác liệt” thì không nhiều ra cũng có vẻ môn đăng hộ so với Hoàng. Bên tê dẫn thơ Tây thì bên ni bắt buộc trích thơ Mỹ. Tôi vô thư viện, tìm mục thơ tình lãng mạn để kiếm vài ba câu làm thuốc. Thơ tình bị tiêu diệt tiệt rủ nhau trốn đâu mất cả. Túng thiếu quá, bỗng dưng vớ được vài câu thơ đề tựa cuốn sách của Helen Steiner Rice, tôi thấy như mở cờ trong bụng trong bụng: “Somebody loves you than you know. Và will always be with you wherever you go!” (Ai nào thấu hết tình ai.. Chân mây góc biển thương hoài nghìn năm). Và, nhằm phụ đề Việt ngữ tôi lựa chọn hai câu thơ của hàn Mặc Tử, đọc đi hiểu lại đắc chí nổi domain authority gà: “Người đi một nửa hồn tôi mất, một ít hồn tôi bỗng dại khờ!”.
Kèm với thơ thẩn là chiếc lược bằng gỗ trầm hương, vật lưu niệm của mẹ, tôi xin và tặng lại đến Hoàng mà đột tự cảm thấy mình thâm thúy như một bạn tình vào chuyện thần thoại;Năm 1992 về lại con đường cũ, gọi thơ Xuân Hoàng mà nhớ rưng rưng đốm ớt bún bò và nét cười răng khểnh:
Tôi đi trê tuyến phố Lê Lợi dọc sông HươngNắng trong suốt thanh lọc qua nhị hàng long nãoĐất nước đổi thay qua bao mùa giông bãoCon mặt đường xưa vẫn hình dáng diệu kỳ…
Hơn mười năm, tôi mới tất cả dịp quay trở lại chen chân trên tuyến đường phố Huế vào 1 trong các buổi chiều 29 Tết. Đi trong nắng nóng cuối Đông thanh thanh thương quen thuộc của Huế mà lại cứ cứ ngỡ mình bắt đầu xa Huế hôm qua. Nghĩ mang đến mai xa Huế thoải mái và tự nhiên tôi có cảm gíác như mình là kẻ phụ tình với Huế. Huế vẫn yên lẽ chờ đợi như bạn tình trăm năm nhưng tôi thì cứ kết thúc áo ra đi lang bạt kỳ hồ.
Rồi quả đất cũng tròn và quả đât nầy cũng bé dại nên “những kẻ vong ân với Huế” vẫn có lúc gặp gỡ nhau làm việc quê bạn như một sự tình cờ của định mệnh. Hơn 30 năm sau, hết sức tình cờ, tôi gặp gỡ lại Mộng Hoàng ở Little Sàigòn, Quận Cam Ca-li. Tôi nhận ra Hoàng, bà công ty tiệm ăn mang tên vừa Tây vừa Huế, nhờ chiếc răng khểnh “thương bắt chết” vẫn trang trí cho nụ cười thướt tha ngày xưa. Vớ nhiên, tôi từ phương xa ghé vào đó cũng vị món “bún trườn Huế chủ yếu gốc”. Kể chuyện cũ, cả nhị đứa thuộc cười ngặt nghẽo. Giọng Hoàng tuy phảng phất một ít âm vang trời Tây dẫu vậy vẫn chưa phai color Huế:
– Thời nớ, răng tụi mình dễ thương dễ sợ hí!
Tôi cười cợt cười kể lại:
-Sau nớ, còn ai khêu ớt bên trên răng mang lại Hoàng nữa không?
Mắt Hoàng bất chợt thoáng một ít trầm tứ “nhắc làm đưa ra sương sương thuở xa xăm” với ánh lên color kỷ niệm:
– Lạ chưa tề. Nhắc bỏ ra nữa, dị chết!
Tôi quan sát Hoàng. đôi mắt bâng quơ đậu trên vài cha sợi tóc loà xòa điểm bạc. Hoàng biết và ngúng nguẩy bịt đi. Hoàng nói thiệt bất ngờ, giọng trang đài như hiểu câu thơ tình thời cổ:
– Chải lược trầm hương phải sớm thành tóc bạc!
Tôi đọc Hoàng nói gì tuy nhiên phản ứng như anh học trò cả ngố:
– Thơ của người nào rứa Hoàng?
Hoàng vấn đáp “mần đày”:
-Thơ ai? Thơ ông cai bến đò!
Đàn bà Huế mà lại đã “mần đày” thì Tần Thủy Hoàng cũng phải ghi nhận rằng mình đã lỡ vô tình, bắt buộc lẳng lặng đâm vào ổ rơm ở ngủ qua đêm.
Rứa đó! Dân Huế trong cả đời vẫn là những đứa trẻ thơ các lần nhớ Huế, nhớ những kỷ niệm đã thiu thiu ngủ trong ký kết ức cùng trên quê chị em của mình.
Xa quê, rủ nhau nạp năng lượng một tô bún bò Huế nấu bởi heo Mỹ, trườn Anh, ruốc Tàu, bún Nhật… Miếng ăn có thể khác nhau do ngon tốt dở, tuy thế nỗi lưu giữ quê đơn vị thì vẫn hiu hắt giống như nhau trong thuộc thẳm của từng tấm lòng. Bún trườn Huế vẫn vượt sông Mỹ Chánh ra Bắc, thừa đèo Hải Vân vô Nam, thừa trùng dương lịch sự Âu tới Mỹ. Một trong những phố phường không quen quê người, đọc trên một tấm biển cả của một tiệm ăn nào đó có ghi “Bún trườn Huế”, người việt nam tha hương nào mà lại khỏi thấy lòng mình ấm lại. Bún trườn Huế không hề là riêng rẽ của Huế nhưng hương sả nồng, vị ớt cay, hương thơm ruốc mặn đã thấm vào mạch đất quê nhà và lòng dân tộc Việt đầy yêu thương thương tuy vậy cũng lắm đoạn trường chưa có ngày sum họp.
